دکتر فرهاد فراهانی - فلوشیپ آندوشکوپیک سینوس از اتریش
جراحی آندوسکوپی بینی و سینوس
عفونت سینوسها
مقدمه:
عفونت سینوسها یا سینوزیت در واقع یک التهاب سینوسی با علت عفونی می باشد که خود را با سر درد ، فشار بر روی چشمها ، بینی ، ناحیه گونه و یا در هر یک از طرفهای سر نشان می دهد . یک بیمار عفونت سینوس ممکن است با سرفه ، تب و بوی بد دهان مراجعه کند گرفتگی بینی پشت حلقی از دیگر علائم می باشد.
عفونت سینوسها به دو دسته بزرگ حاد (کمتر از چند هفته ) و مزمن (بیش از سه ماه ) طبقه بندی می شود .
آناتومی سینوسها
بدن انسان دارای ۴ جفت سینوس تنفسی است که دارای نقش گرم و مرطوب کردن هوای تنفسی به همراه سبک کردن وزن جمجمه می باشد . علاوه بر آن به عنوان ضربه گیر در مقابل ضربات نیز است. از دیگر وظایف سینوسها تاثیر در ایجاد کیفیت صدا می باشد.
- سینوس فرونتال ( در جلو پیشانی )
- سینوس ماگزیلا ( در پشت فک فوقانی)
- سینوس اتموئید ( بین چشمها )
- سینوس اسفنوئید ( پشت چشمها)
سینوسها بطور عادی در مقابل عفونتها دفاع طبيعی دارند اما هر اتفاقی که در دفاع سلولی رخ دهد باعث مستعد شدن به عفونت می گردد. و در ادامه این عفونت .تخریب والتهاب بافتی و باکتریها می توانند به مخاط چسبندگی پیدا کنند و عفونت حالت مزمن پیدا کند.
عفونت حاد سینوس عفونتی است که در اکثر موارد کمتر از ۶ -4 هفته طول می کشد. درمان به طور اساسی آنتی بیوتیک می باشد. و درمان مؤثر ضمن ریشه کن کردن عفونت باعث باز سازی مخاط و دفاع موضعی می شود.سینوزیت مزمن بیشتر از سه ماه طول می کشد. و علائم آن بیشر از زمان سینوزیت حاد می باشد.
علل ایجاد سینوزیت
عامل زمینه ساز سینوزیت حاد در اکثر موارد عفونت ویروسی است. اما آلودگی هوا و رینیت آلرژیک نیز ممکن است باعث سینوزیت حاد شود. همه عوامل مذکور باعث بسته شدن دهانه سینوس ناحیه OMC ( استئو مئا تال كمپلكس )می گردد. انسداد و تخريب مخاط باعث زمينه سازی كلونیزاسيون باكتری می گردد و منجر به ايجاد حالتی به اسم سينوزيت می شود. باكتريهايی كه باعث عفونت فوق می شود استرپتوكوك پنوموئيه ، هموفيلوس آنفلونزا وموراكسلا كاتا راليس می باشد . در سينوزيت مزمن علاوه بر باكتريهای فوق، بی هوازيها و استافيلكوك ارئوس نيز نقش دارد . نقش قارچها نيز در مطالعات جديد بسيار مورد توجه قرار گرفته است به خصوص در افراد دارای نقص ايمنی همانند ديابت ، ايدز و بد خيميها هستند.
علائم عفونت سينوس
علائم عفونت سينوس بستگی به حاد و مزمن بودن آن و سينوس گرفتار دارد:
سينوزيت حاد:
سينوزيت اتموئيد
درد آن معمولا در پشت چشمها احساس می شود . گرفتگی بينی و ترشح پشت حلق به همراه درد در قسمت داخلی چشم و بينی علامت ديگری می باشد سردرد و فشار ناشی از سينوزيت با سرفه و خم كردن سر به جلو بد تر می شود.
سينوزيت ماگزيلاری
درد آن معمولا در پشت گونه بر روی دندانهای فوقانی لمس می شود ولی ممكن است به سمت چشمها امتداد داشته باشد . بقيه علائم مشابه سينوزيت اتموئيدی است ولی تب شايعتر است .
سينوزيت فرونتال
محل درد در پشت پيشانی است و ساير علائم مانند بقيه سينوزيتها است .
سينوزيت اسفنوئيد
درد اين سينوزيت در پشت و بالای سر قابل حس است كه به پيشانی و چشمها گسترش می يابد . از عوارض آن به اختلال بينايی و دوبينی می توان اشاره كرد
سينوزيت مزمن:
سينوزيت اتموئيد
ترشح مزمن بينی ، احساس گرفتگی و درد كه در صبحها بدتر می شود و بويژه با استفاده از عينك و همچنين گلو درد مزمن هم وجود دارد .
سينوزيت ماگزيلاری
درد در پايين چشم می باشد درد آن با سرما خوردگی آنفلوانزا بدتر می شود .
سينوزيت فرونتال
سر درد خفيف در پشت پيشانی احساس می شود سابقه تروما به سينوس فرونتال را معمولا ميتوان يافت
سينوزيت اسفنوئيد
سر درد خفيف در پشت سر معمولا تنها علامت است .
تشخيص
اساس تشخيص بر اساس شرح حال و معاينه است در اكثر موارد قبل از ايجاد سينوزيت سابقه عفونت تنفسی وجود دارد.