مرکز فوق تخصصی جراحی افق 

عمل جراحی انتقال تاندون یا تاندون ترانسفر چیست

عمل جراحی انتقال تاندون Tendon transfer نوعی عمل جراحی است که در آن محل اتصال استخوانی یک تاندون فعال از یک استخوان به استخوان دیگر منتقل میشود تا بدین وسیله حرکتی که از بین رفته دوباره از سر گرفته شود.

چه کسی  به تاندون ترانسفر نیاز دارد

عمل جراحی انتقال تاندون برای طیف وسیعی از مشکلات حرکتی بکار برده میشود. مهمترین آنها عبارتند از

• مشکلات عصبی : گاهی اوقات به علت فلج شدن بعضی اعصاب، عضلاتی که به توسط آن اعصاب فعال میشوند هم فلج میگردند. در این موارد میتوان از تاندون ترانسفر برای بازگرداندن حرکتی که از بین رفته استفاده کرد. از این روش در فلج اعصاب میانی، رادیال و اولنار استفاده میشود
• مشکلات عضله یا تاندون : وقتی که عضله یا تاندون آن پاره شده و یا به حدی آسیب دیده که ترمیم آن امکانپذیر نیست میتوان از تاندون ترانسفر استفاده کرد. به این ترتیب تاندون دیگری وظیفه تاندون آسیب دیده قبلی را به عهده میگیرد
• مشکلات سیستم عصبی مرکزی : گاهی اوقات به علت مشکلات مغزی یا نخاعی ممکن است فعالیت یک عضله مختل شود. در این موارد میتوان از انتقال تاندون برای بازگرداندن حرکت از دست رفته به اندام استفاده کرد. فلج مغزی، سکته مغزی و آسیب های مغزی بدنبال ضربه از این دسته اند
• مشکلات مادرزادی : ممکن است بعضی عضلات بجه بصورت مادرزادی کار نکنند که در این موارد میتوان با جابجایی و انتقال تاندون حرکتی را که وجود ندارد به عضو برگرداند مانند رشد ناقص شست در بچه و یا مشکلات شبکه بازویی

عمل جراحی انتقال تاندون چگونه انجام میشود

وقتی که یک عضله یا تاندون آن به هر علتی نمیتواند استخوان مربوطه را حرکت دهد میتوان محل اتصال تاندون دیگری (در اینجا تاندون دوم نامیده میشود) را که به استخوان دوم متصل شده از آن جدا کرده و به محل اتصال تاندون اول وصل کرد. با این کار در واقع یک عضله را وادار میکنیم که حرکت دیگری را انجام دهد.

بطور مثال گاهی اوقات بعد از شکستگی های کالیس در مچ دست تاندون عضله راست کننده بند آخر شست Extensor pollicis longus در پشت مچ دست پاره میشود. این پارگی معمولا بصورت ریش ریش شدن تاندون است بطوریکه امکان دوختن مجدد دوسر پاره شده تاندون وجود ندارد.

دو تاندون بازکننده یا اکستانسور در پشت انگشت سبابه وجود دارند که هر دو آنها میتوانند این انگشت را به حالت صاف و مستقیم درآورند. مانند وقتی که فرد دو کلیه دارد و میتواند یکی از آنها را اهدا کند میتوان یکی از این تاندون ها را در محل اتصال به انگشت سبابه قطع کرده و سر آن را به سر پاره شده تاندون راست کننده شست دوخت.

با این کار عضله سبابه مسئول مستقیم کردن بند آخر شست میشود. بعد از جراحی بیمار با کمک فیزیوتراپی بتدریج یاد میگیرد که چگونه شست خود را با دستور دادن به عضله سبابه راست کند.

پس از جراحی تاندون ترانسفر معمولا اندام بیمار در یک آتل یا اسپلینت مدتی بیحرکت میشود تا تاندون در محل جدید خود جوش بخورد و پس از آن حرکات اندام با کمک فیزیوتراپ شروع میشود.

زودتر از موعد حرکت دادن اندام عمل شده میتواند موجب پاره شدن محل ترمیم تاندون شود. دیرتر از موعد حرکت دادن هم میتواند موجب خشکی مفصل و محدود شدن دامنه حرکتی آن گردد.

پس رعایت دستورات پزشک پس از این عمل جراحی بسیار مهم است تا بدینوسیله احتمال مشکلات و عوارض جراحی به حداقل برسد.